Báo cáo Ấn Độ 6 tháng đầu năm 2024: chính sách đối nội và đối ngoại

12:00 | 07/09/2024

1. CHÍNH SÁCH ĐỐI NỘI

Trong 6 tháng đầu năm 2024, Chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi thực hiện những chính sách đối nội bao gồm: chương trình nghị sự theo chủ nghĩa Hindu, ban hành các luật dân sự, quy chế về lãnh thổ Jammu-Kashmir, an sinh xã hội, và bầu cử 2024.

- Chương trình nghị sự theo chủ nghĩa dân tộc Hindu (Hindutva)

Đảng Bharatiya Janata (BJP) hay Đảng Nhân dân Ấn Độ dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Modi vẫn tiếp tục chương trình nghị sự theo chủ nghĩa dân tộc Hindu (Hindutva) với nhiều hoạt động bảo hộ Hindu giáo.

Thứ nhất, Thủ tướng Modi đã chủ trì buổi lễ khánh thành đền thờ thần Ram ở Ayodhya (22/1/2024): Được xây dựng trên nền tàn tích của nhà thờ Hồi giáo Babri Masjid, gây lo ngại về việc khuyến khích các phần tử Hindu cực đoan phá hủy nhà thờ Hồi giáo khác.

Thứ hai, Hỗ trợ cộng đồng Meitei tại Manipur: Chính phủ tạo điều kiện về kinh tế, hạn ngạch việc làm, và quyền sử dụng đất cho cộng đồng Meitei (theo đạo Hindu), gây phản đối từ cộng đồng thiểu số Kuki (theo đạo Thiên Chúa).

Thứ ba, Với bạo loạn tại Manipur (5/2023 - 5/2024) đã gây ra ít nhất 220 người thiệt mạng, 60.000 người phải di cư, 9.000 người chạy sang bang Mizoram, Chính phủ Modi đang nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán để giải quyết xung đột sắc tộc tại Manipur.

- Nỗ lực của Đảng BJP và Thủ tướng Modi trong việc xây dựng và triển khai luật pháp

Nỗ lực triển khai Bộ Luật Dân sự Thống nhất: Từ năm 2014, Đảng Bharatiya Janata (BJP) đã kiên trì xây dựng Bộ Luật Dân sự Thống nhất (Uniform Civil Code - UCC) nhằm thay thế các luật dành riêng cho các tôn giáo bằng một bộ luật chung. Tuy nhiên, nỗ lực này vấp phải sự phản đối từ các nhóm tôn giáo thiểu số đến nay, chỉ có bang Uttarakhand đã thông qua UCC vào ngày 7/2/2024.

Triển khai đạo luật sửa đổi quyền công dân 2019: Trước bầu cử năm 2024, Thủ tướng Modi triển khai Đạo luật Sửa đổi Quyền công dân 2019, nhằm nhập quốc tịch cho người gốc Ấn theo đạo Hindu, Parsis, Sikh, Phật, Jain, và Cơ đốc, những người đã trốn khỏi Ấn Độ đến Afghanistan, Bangladesh, và Pakistan trước ngày 31/12/2014. Tuy nhiên, đạo luật này lại loại trừ người theo đạo Islam, mặc dù đây là cộng đồng chiếm số đông tại các quốc gia trên. Bang Tây Bengal và Kerala đã từ chối áp dụng luật này vì cho rằng mang tính phân biệt đối xử. Chính phủ Modi bị cáo buộc ngầm chống lại cộng đồng Islam và thực thi Hindutva, điều này được thể hiện qua thái độ im lặng của ông Modi trước bạo lực chống người Islam do các phần tử Hindu cực đoan gây ra, cũng như các bài phát biểu kích động thù hận với cộng đồng Islam trong chiến dịch tranh cử tháng 4/2024.

-Quy chế về lãnh thổ Jammu và Kashmir

Sau khi giành nhiệm kỳ thứ hai vào năm 2019, chính phủ Modi đã tước bỏ quy chế đặc biệt của khu vực tranh chấp Jammu và Kashmir. Kết quả là Jammu và Kashmir bị hạ cấp từ vị thế tiểu bang xuống thành hai lãnh thổ liên bang là Ladakh và Jammu-Kashmir, đều do chính quyền trung ương cai quản. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Ấn Độ khi vùng Jammu và Kashmir bị quản lý trực tiếp bởi liên bang. Tháng 12/2023, Tòa án Tối cao phán quyết rằng cần khôi phục quyền tự trị của Jammu và Kashmir, cho rằng quy chế đặc biệt chỉ là tạm thời. Trong chuyến thăm vào tháng 5/2024, Thủ tướng Modi đã hứa sẽ khôi phục vị thế cấp bang của vùng Jammu và Kashmir nhằm thu hút cử tri tại khu vực này.

- Chính sách an sinh xã hội

Triển khai chương trình phúc lợi PM-JANMAN: là chương trình phúc lợi với ngân sách khoảng 2,4 tỉ Rupee, nhằm cải thiện điều kiện kinh tế xã hội cho các nhóm đặc biệt dễ bị tổn thương (Particularly Vulnerable Tribal Groups - PVTG) thông qua việc cung cấp nước sạch, cải thiện điều kiện vệ sinh, cơ hội tiếp cận giáo dục, y tế, dinh dưỡng, kết nối điện, đường bộ, viễn thông và tạo cơ hội sinh kế bền vững. Ngày 15/1/2024, Thủ tướng Modi đã phát 5,4 tỉ Rupee cho 10.000 người nghèo trong chương trình nhà ở nông thôn thuộc dự án "PM-JANMAN" (Pradhan Mantri Janjati Adivasi Nyaya Maha Abhiyan).

Sáng kiến PM-Kisan (hỗ trợ thu nhập tối thiểu 6.000 Rupee cho người nông dân Ấn Độ từ năm 2019) đã triển khai đợt thứ 16 vào ngày 29/2/2024, chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng của 90 triệu nông dân từ Yavatmal ở Maharashtra.

- Bầu cử 2024

Đây là sự kiện quan trọng nhất của hệ thống chính trị Ấn Độ, diễn ra trong 44 ngày (19/04 - 01/06/2024) với sự tham gia của gần 970 triệu cử tri (10% dân số thế giới) theo 7 giai đoạn để bầu ra 543 thành viên Hạ viện (Lok Sabha). Kết quả bầu cử là chiến thắng của Thủ tướng Modi và Liên minh Dân chủ Quốc gia (NDA) nói chung hay Đảng Bharatiya Janata (BJP) nói riêng với 293 ghế (vượt xa mức 272 cần thiết để chiếm đa số trong Hạ viện).

Ngày 10/6/2024, Thủ tướng Narendra Modi tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ 3 cùng với các thành viên trong nội các mới, qua đó tiếp tục giúp Modi tiếp tục những chương trình nghị sự trong nước 5 năm tới. Dù vậy, nhiệm kỳ mới của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi được dự báo sẽ gặp phải nhiều thách thức trong việc xây dựng sự đồng thuận về các vấn đề chính trị và chính sách gây tranh cãi ở trong nước. Cùng lúc đó, Chính phủ Ấn Độ cũng sẽ phải cân bằng các lợi ích khác nhau của các đảng khu vực tham gia liên minh và sự phản đối mạnh mẽ hơn của phe đối lập.

Chính phủ Modi điều hướng chính sách đối ngoại khá thành công theo bối cảnh địa chính trị mới: tiếp cận thực tế hơn đối với các mối quan hệ đối tác chiến lược, mở rộng quyền tự chủ chiến lược và phạm vi hoạt động của Ấn Độ. Điều này thể hiện qua việc tổ chức thành công hội nghị thượng đỉnh G20 năm 2023, trở thành tiếng nói đáng tin cậy của Miền Nam toàn cầu. Đồng thời, Ấn Độ tiếp tục cân bằng giữa ‘các nguyên tắc’ và ‘lợi ích’ trong các vấn đề toàn cầu gây chia rẽ như xung đột Israel-Hamas và Chiến tranh Nga-Ukraine.

2. CHÍNH SÁCH ĐỐI NGOẠI

- Thứ nhất, bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 năm 2023, Mỹ và Ấn Độ đã thúc đẩy mối quan hệ đối tác ngày càng sâu sắc: đã giải quyết tranh chấp thương mại và cam kết đồng sản xuất động cơ phản lực, xây dựng xưởng đúc chip và phát triển hệ thống viễn thông thế hệ mới tại Ấn Độ.